Fundusz im. E. Niedźwirskiego oraz kilka słów o Fundatorze
Środki "Funduszu im. dr. E. Niedźwirskiego" przeznaczone na stypendia dla młodych adeptów sztuki lekarskiej wrocławskiej uczelni medycznej pochodzą z prywatnych funduszy dr. Emila Niedźwirskiego (1900 - 1994), człowieka o bardzo ciekawym i bujnym życiorysie.
Dr Emil Niedźwirski urodził się w 1900 roku we Lwowie, w śródmiejskiej rodzinie właściciela sklepu z narzędziami medycznymi. Wcześnie osierocony, od najmłodszych lat włączony został w walkę o tożsamość polską, warunkowaną ówczesnymi zawirowaniami politycznymi. Brał udział w wojnie polsko-ukraińskiej (jako jeden z Orląt Lwowskich), polsko-bolszewickiej i drugiej wojnie światowej. Ukończona w międzyczasie matura i stypendium Armii Polskiej dla ofiarnych żołnierzy pozwoliły mu w 1925 roku uzyskać dyplom lekarza na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Wcielony do Armii odpracowywał swoje stypendium jako lekarz pułkowy i pilot. Losy drugiej wojny światowej, niezbyt życzliwe, rzuciły dr. E. Niedźwirskiego najpierw przez Bukareszt do Lyonu, a potem do Anglii. Jako lekarz i lotnik służył pod różnymi dowództwami i w różnych armiach, a zakończenie wojny zastało go w Anglii, gdzie z ramienia brytyjskiego ministerstwa zdrowia został organizatorem Polskiej Przychodni Lekarskiej w Londynie. Jej szefem był aż do 1987 roku, gdy w wieku 87 lat przeszedł na emeryturę. Działalność i znaczenie kierowanej przez dr. Niedźwirskiego placówki medycznej w Londynie były ogromne, zwłaszcza dla polskiej powojennej emigracji w Anglii. Pod koniec swej działalności dr E. Niedźwirski znacznie rozbudował Przychodnię i przekształcił ją w "Polish Clinic", która do dnia dzisiejszego funkcjonuje w Londynie. Postać dr. Emila Niedźwirskiego była powszechnie znana i szanowana w środowisku polskiego Londynu. Przez długie lata był osobistym lekarzem wielu znanych osobistości, jak np. gen W. Andersa, gen. K. Rudnickiego, Tońka z Wesołej Lwowskiej Fali i innych. Dr Emil Niedźwirski był człowiekiem bardzo żywotnym i ciekawym świata do końca swoich dni. Był lekarzem, pilotem, motocyklistą i narciarzem. Zwiedził wszystkie najciekawsze zakątki naszego Globu. Nadzwyczajne umiłowanie Lwowa pchnęło go do bardzo aktywnej roli w akcjach ochrony Cmentarza Orląt Lwowskich przed dewastacją. Żyjąc na emigracji przez cały czas interesował się tym, co działo się w Polsce i wielokrotnie udzielał wsparcia polskiej służbie zdrowia. Był fundatorem aparatury specjalistycznej dla Instytutu Medycyny Morskiej i Tropikalnej w Gdyni, Centrum Zdrowia Matki-Polki w Łodzi, Kliniki Okulistycznej i Hospicjum Onkologicznego w Warszawie. W Akademii Medycznej we Wrocławiu, niedługo przed śmiercią, dr E. Niedźwirski odnowił swój dyplom lekarski, po prawie siedemdziesięciu latach swojej służby medycznej.
W swoim testamencie dr Emil Niedźwirski dla Akademii Medycznej we Wrocławiu ofiarował 120 tysięcy funtów brytyjskich z przeznaczeniem na stypendia dla młodych lekarzy - absolwentów tejże Uczelni, dokładnie opisując beneficjentów, sposób przyznawania stypendiów i zarządzania Funduszem. Formalne stworzenie Funduszu i jego rozsądne zarządzenie dr. E. Niedźwirski powierzył londyńskiemu Towarzystwu Polskich Kawalerów Maltańskich. Towarzystwo to w 1995 roku środki w kwocie 120 tys. GBP zdeponowało w banku w Londynie, a wypracowany kapitał (corocznie kalkulowany) przeznaczyło na stypendia dla młodych pracowników Akademii Medycznej we Wrocławiu. Wielkie słowa wdzięczności za godne pochwały wypełnianie woli Fundatora należą się p. Rafałowi Smorczewskiemu z Londynu, dzięki któremu współpraca i transfer stypendiów do końca 2003 roku odbywały się bez zakłóceń. Z niejasnych powodów na przełomie 2003/2004 roku Towarzystwo Polskich Kawalerów Maltańskich w Londynie zrzekło się zarządzania Funduszem i przekazało to zadanie innej charytatywnej organizacji o polskich korzeniach w Wielkiej Brytanii - "Medical Aid for Poland", pod przewodnictwem p. dr Bożeny Laskiewicz. Obecnie przekazywaniem stypendiów do Polski ze środków Funduszu zajmuje się więc ta organizacja.
Zasadniczym celem Funduszu im. dr. E. Niedźwirskiego jest współfinansowanie kosztów wyjazdu zagranicznego na konferencję/sympozjum/szkolenie, połączonego z 1-3 miesięcznym pobytem w ośrodku naukowo-badawczym za granicą. Stypendystami Funduszu mogą być doktoranci studiów doktoranckich AM we Wrocławiu i młodzi pracownicy naukowo-dydaktyczni AM we Wrocławiu. Stypendium w wysokości do 1000 GBP (do tysiąca funtów brytyjskich) wynika z kalkulacji rzeczywistych kosztów wyjazdu zagranicznego i stanowi ich współfinansowanie. O stypendium Fundacji nie można starać się powtórnie. Decyzję o przyznaniu i wysokości stypendium podejmuje kilkuosobowa, niezależna od rektora/prorektora komisja kwalifikacyjna Akademii Medycznej we Wrocławiu na podstawie dokumentów, złożonych przez kandydata/stypendystę według ścisłych regulaminowych kryteriów. Członków komisji - samodzielnych pracowników nauki i adiunktów w przededniu habilitacji - powołuje prorektor ds. nauki AM we Wrocławiu. Niewątpliwą zasługą prof.. dr. hab. Mariana Klingera, Prorektora ds. Nauki, jest uporządkowanie kwestii zasad i trybu przyznawania stypendiów Funduszu a także konsekwentne wdrożenie jej w życie Uczelni. Z tej bezspornej szansy ułatwiającej aktywny udział w międzynarodowych zjazdach naukowych, krótkoterminowych stażach dla nawiązania wstępnej współpracy i uczestnictwa w klinicznych kursach szkoleniowych skorzystało w latach 2000-2005 aż 32 młodych, wybijających się nauczycieli i doktorantów. Natomiast w latach 1996-1999 ze środków Funduszu skorzystały tylko dwie osoby.
