Narodowe Centrum Nauki rozstrzygnęło konkursy OPUS22 i SONATA 17. Granty o łącznej sumie blisko 4 mln złotych otrzymali prof. dr hab. Jerzy Mozrzymas oraz dr n. med. Agnieszka Bronowicka-Szydełko.
Nagrodzone projekty:
1) Projekt: Molekularne determinanty specyficzności wejścia zjawisk plastycznych w synapsach GABAergicznych hipokampa - prof. dr hab. Jerzy Mozrzymas - Katedra i Zakład Biofizyki i Neurobiologii
Dofinansowanie: 2 843 400 PLN
"Rezultaty przeprowadzonych badań w ramach projektu mają rzucić nowe światło na rolę synaps hamujących w procesach pamięciowych i kognitywnych. Szczegółowe cele badawcze niniejszego projektu dotyczą kluczowych problemów neuroplastyczności: funkcji synaps hamujących, molekularnych mechanizmów zmian plastycznych w synapsach, roli plastyczności homo- i heterosynaptycznej oraz procesu konsolidacji w kodowaniu śladów pamięciowych. Proponowane badania znacząco poszerzą wiedzę na temat roli synaps hamujących w hipokampie, a w dłuższej perspektywie przyczynią się do pełniejszego zrozumienia mechanizmów, za pomocą których wspomniane synapsy zmieniają swoją efektywność i współtworzą ślady pamięciowe. Warto podkreślić, że synapsy hamujące, oprócz funkcji sieciowej, odgrywają również kluczową rolę w różnych neuropatologiach. Utrata równowagi pomiędzy transmisją pobudzającą i hamującą leży u podstaw patomechanizmów m.in. padaczki, schizofrenii i zaburzeń ze spektrum autyzmu. Tak więc, poznanie nowych mechanizmów plastyczności synaps hamujących otworzy obiecujące perspektywy dla nowych terapii farmakologicznych."
2) Projekt: Wpływ COVID-19 na poziom końcowych produktów zaawansowanej glikacji (AGEs) i innych wykładników stresu oksydacyjnego u pacjentów z cukrzycą i ze schyłkową niewydolnością nerek na tle cukrzycy -
- dr n. med. Agnieszka Bronowicka-Szydełko - Katedra Biochemii i Immunochemii Zakład Biochemii Lekarskiej
Dofinansowanie: 1 025 133 PLN
"Celem projektu jest sprawdzenie, czy niektóre ze związków należących do końcowych produktów zaawansowanej glikacji (AGEs) są potencjalnymi markerami powikłań cukrzycowych. Z uwagi na swoje
właściwości w AGEs upatruje się potencjalne biomarkery; jest to liczna grupa różnorodnych związków, które są trwałe, odporne na działanie enzymów, niedegradowalne. W projekcie zostanie oznaczonych kilka różnych AGEs, w tym odkryty przez nasz zespół, AGE10. Związki te będą mierzone w osoczach pacjentów z T2DM oraz ze schyłkową niewydolnością nerek na tle T2DM. Materiał pobrany od wolontariuszy, honorowych dawców krwi, będzie uznany jako materiał grupy kontrolnej (pobrany od osób potencjalnie zdrowych). Wartością dodaną projektu jest to, że materiał biologiczny został zgromadzony tuż przed pandemią COVID-19, na przełomie 2019/2020 roku (powikłania cukrzycowe w tej populacji pacjentów nie są więc na pewno związane z infekcją wirusem SARS-CoV 2). Sporządzona analiza statystyczna pozwoli na sprawdzenie związku występowania danego AGE z różnymi powikłaniami cukrzycowymi, naczyniowymi oraz ze stężeniami markerów biochemicznych oznaczanych w diagnostyce podstawowej. Zostanie uwzględniony również wpływ stosowanych terapii. Druga seria poboru krwi od tych samych pacjentów zostanie przeprowadzona w czasie pandemii COVID-19. Możliwe będzie więc porównanie poziomów poszczególnych AGEs u osób przed i po zachorowaniu na COVID-19. Analiza statystyczna pozwoli na sprawdzenie wpływu zakażenia wirusem SARS-CoV-2 na progresję cukrzycy, miażdżyca i powikłań tych chorób. W analizie zostanie uwzględniony również wpływ szczepienia przeciwko COVID-19 (z uwzględnieniem typu szczepionki) na przebieg cukrzycy. Projekt pozwoli na ocenę wpływu procesu glikacji na powikłania naczyniowe cukrzycy i stopień ich zaawansowania, a także przyczyni się do pogłębienia wiedzy na temat wpływu infekcji SARS-CoV-2 na progresję zmian cukrzycowych."