Wyniki finansowe klinik Akademickiego Szpitala Klinicznego, klinik na "bazie obcej" i klinik SPSK Nr 1


"Utrzymuje się jak w latach ubiegłych podobna tendencja pogłębiania się ujemnego wyniku finansowego klinik zabiegowych.
W ASK na 19 klinik jedynie 4 zanotowały dodatni wynik finansowy. W ASK działa 20 klinik, lecz utworzona 30.12.2002 r. Klinika Zaburzeń Rozwojowych Płodu nie jest wykazywana w informacjach o kosztach ASK za 2003 rok, albowiem funkcjonowała na kontraktach Kliniki Rozrodczości i Położnictwa oraz Kliniki Ginekologii.
Podobnie w SPSK Nr 1 na 12 klinik jedynie 4 odnotowały niewielki dodatni wynik finansowy, który jednak nie pozwala tym klinikom zmienić ogólnie ujemnego wyniku finansowego za lata 1999-2003.
Wynik finansowy Kliniki Chirurgii Serca w latach 1999-2001, kiedy to w jej skład wchodził Oddział Kardiodiagnostyki Inwazyjnej, był dodatni. Ogólnie wynik ujemny tej kliniki wygenerowany został w 2003 roku głównie z powodu niemożności zabezpieczenia przez SPSK Nr 1 drobnego sprzętu niezbędnego do zabiegów w krążeniu pozaustrojowym.
Z 10 klinik na "bazie obcej" nie otrzymaliśmy danych dotyczących Kliniki Psychiatrii.
Wyraźnie dodatni wynik finansowy ku naszemu miłemu zaskoczeniu ma klinika zabiegowa, tj. Klinika Chirurgii Klatki Piersiowej.
Łącznie ASK ma ujemny wynik finansowy w wysokości -71 339 124 zł, a SPSK Nr 1 w wysokości -80 455 983 zł.
Jest to wynik zatrważający i w mojej ocenie bez rozwiązań systemowych nasze szpitale kliniczne nie wyjdą same z zapaści finansowej.
Wyniki finansowe ASK są wynikami wstępnymi, z przesłanego nam pisma wynika, że wynik finansowy ASK za 2003 rok zmniejszył się do kwoty -8 492 888,44 zł".

Prorektor ds. Klinicznych
Prof. dr hab. Ryszard Andrzejak


Akademicki Szpital Kliniczny

Lp.KlinikaWynik finansowy 2003Wynik finansowy 1999-2003Średni koszt 1 osobodnia w 2003 r.
1.Chorób Wewnętrznych i Alergologii-1 530 120,48-7 909 880,98261,14
2.Nefrologii i Medycyny Transplantacyjnej3 137 020,626 968 136,05244,78
3.Chirurgii Przewodu Pokarmowego i Chirurgii Ogólnej-3 010 369,98-11 756 226,66400,49
4.Chirurgii Urazowej i Chirurgii Ręki-1 996 470,23-9 808 214,8295,77
5.Rozrodczości i Położnictwa-25 319,37-2 087 384,22245,23
6.Ginekologii-447 445,23-3 447 475,41324,19
7.Neonatologii1 055 520,27730 321,84316,51
8.Angiologii, Nadciśnienia Tętniczego i Diabetologii153 254,26-430 723,41292,57
9.Chirurgii Ogólnej, Gastroenterologii i Endokrynologii-1 808 802,45-8 494 705,98421,06
10.Chirurgii Naczyniowej, Ogólnej i Transplantacyjnej-1 847 544,54-8 631 780,49574,67
11.Gastroenterologii i Hepatologii-48 706,18-1 108 603,21251,48
12.Pediatrii, Kardiologii i Alergologii-575 564,57-2 323 754,57302,55
13.Endokrynologii Wieku Dziecięcego-510 728,88-5 023 095,47319,86
14.Chirurgii i Urologii Dziecięcej-2 594 045,94-11 559 519,92464,63
15.Pediatrii, Gastroenterologii i Żywienia-139 946,69-512 807,72307,79
16.Nefrologii Pediatrycznej-740 048,53-4 273 847,67243,13
17.Transplantacji Szpiku, Onkologii i Hematologii Dziecięcej891 158,422 270 509,75962,30
18.Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego-685 956,22-2 355 021,99428,85
19.Oddział Intensywnej Terapii Dziecięcej-659 278,50-1 585 049,351 744,19
Razem-11 383 394,22-71 339 124,21442,17


Kliniki na "bazie obcej"

KlinikaRokWynik finansowy
Chirurgii Klatki Piersiowej1999-231 183,30
2000341 010,00
2001354 412,71
2002151 194,00
200328 859,68
(1999-2003)644 293,09
Onkologii Ginekologicznej1999-671 606,00
2000-993 181,62
2001-1 011 891,48
2002-865 155,61
2003-675 867,57
(1999-2003)-4 217 702,28
Neurologii1999-151 751
2000-1 122 110
2001-145 235
2002-293 350
20031 071
(1999-2003)-1 711 375
Urologii i Onkologii Urologicznej1999736 571
2000-930 066
2001-860 918
2002-1 180 406
2003-1 007 758
(1999-2003)-3 242 577
Chorób Zakaźnych1999brak danych
2000brak danych
2001-240 542
2002-321 541
2003-139 039
(2001-2003)-701 122
KlinikaRokWynik finansowy
Chorób Płuc1999-141 343,77
2000-522 681,00
2001-346 718,23
2002-678 928,05
2003-388 233,28
(1999-2003)-2 077 904,33
Neurochirurgii1999-2 014 730
2000-3 089 006
2001-1 778 497
2002-2 376 145
2003-464 937
(1999-2003)-9 723 315
Ortopedii i Traumatologii Narządu Ruchu1999-1 604 332
2000-1 498 664
2001-1 229 696
2002-1 525 414
2003-1 693 109
(1999-2003)-7 551 215
Immunologii Wieku Rozwojowego1999brak danych
2000brak danych
2001-79 270
2002-425 650
2003-407 800
(2001-2003)-912 720
Klinika Psychiatrii - brak danych od Dyrekcji Specjalistycznego Zespołu Psychiatrycznej Opieki ZdrowotnejBD


Kliniki SPSK Nr 1


Lp.KlinikaWynik finansowy 2003Wynik finansowy 1999-2003Średni koszt 1 osobodnia w 2003 r.
1.Chorób Wewnętrznych, Zawodowych i Nadciśnienia Tętniczego219 841-3 522 690229
2.Endokrynologii i Diabetologii204 343-1 340 397311
3.Kardiologii-41 962-1 442 842312
4.Hematologii, Nowotworów Krwi i Transplantacji Szpiku301 455-9 951 280448
5.Anestezjologii i Intensywnej Terapii-2 219 073-27 458 7401 403
6.Chirurgii Serca-2 134 828-2 081 866824
7.Chirurgii Ogólnej i Chirurgii Onkologicznej-1 559 099-15 097 594300
8.Dermatologii, Wenerologii i Alergologii103 935-3 388 156150
9.Ginekologii i Położnictwa-68 635-6 396 713288
10.Otolaryngologii-133 088-2 170 928255
11.Okulistyki-284 703-1 856 192237
12.Chirurgii Szczękowo-Twarzowej-1 190 129-5 748 585310
Razem-6 801 943-80 455 983422,25



Konferencja Rektorów Uczelni Medycznych



UCHWAŁA Nr 30/02-05 Konferencji Rektorów Uczelni Medycznych, z dnia 22 marca 2004 roku w sprawie kierunku studiów medycznych na Oddziałach (Wydziałach) Stomatologii
Konferencja Rektorów Uczelni Medycznych popiera stanowisko środowiska naukowego zawodowego lekarzy stomatologów w sprawie utrzymania historycznie uwarunkowanej nazwy kierunku studiów medycznych jako lekarsko-dentystyczny. Utrzymanie tej nazwy nie przeszkadza w wywiązaniu się z umowy z Unią Europejską i wprowadzeniu (powrotu do) tytułu zawodowego lekarz dentysta.
Nie może być mowy o wprowadzeniu nazwy dentystyka i tytułu zawodowego dentysta.
Należy utrzymać nazwy wydziałów (oddziałów) jako "stomatologiczne", a tytuł zawodowy określić na lekarz dentysta.

Przewodniczący KRUM
prof. dr hab. dr h.c. Maciej Latalski

UCHWAŁA NR 31/02-05 Konferencji Rektorów Uczelni Medycznych z dnia 22 marca 2004 roku w sprawie rekrutacji na studia w roku 2005 w uczelniach medycznych
Kandydaci ubiegający się w roku 2005 o przyjęcie na studia w uczelniach medycznych na kierunki: lekarski i lekarsko-dentystyczny będą zdawali egzamin wstępny w różnych formach zależnych od tego, jakie posiadają świadectwo maturalne.
Legitymujący się maturą z lat wcześniejszych (stara matura) zdają egzamin na dotychczasowych zasadach (test z trzech przedmiotów: biologii, chemii i fizyki). O przyjęciu na studia decyduje liczba uzyskanych punktów.
Kandydaci z nową maturą obowiązani są zdawać egzamin maturalny w formie poszerzonej z dwóch (do wyboru) spośród trzech przedmiotów - biologii, chemii i fizyki. Poza tym obowiązuje ich test oceniający predyspozycje intelektualne, z którego możliwe będzie uzyskanie maksymalnie 10 punktów. O kolejności umieszczenia na liście kandydatów decydować będzie suma punktów z dwóch wybranych przedmiotów zdawanych na maturze w formie poszerzonej wraz z punktami uzyskanymi z obowiązującego testu.
Ubiegający się o przyjęcie na studia na kierunki farmaceutyczny i analityki medycznej zdają egzamin na takich samych zasadach z tą różnicą, że maturzyści z 2005 roku (nowa matura) winni mieć zdaną maturę w formie poszerzonej z biologii i chemii (przedmioty obligatoryjne).
Limity miejsc na I. lata studiów, jakimi będą dysponować poszczególne uczelnie medyczne będą podzielone na dwie części, osobne dla posiadaczy starej i nowej matury. Podział ten będzie odpowiadał procentowemu udziałowi obu rodzajów maturzystów wśród wszystkich ubiegających się na dany kierunek studiów w określonej uczelni.

Przewodniczący KRUM
prof. dr hab. dr h.c. Maciej Latalski

STANOWISKO Konferencji Rektorów Uczelni Medycznych z dnia 22 marca 2004 roku w sprawie dodatkowych ubezpieczeń zdrowotnych
Konferencja Rektorów Uczelni Medycznych popiera wszelkie inicjatywy zmierzające do zwiększenia roli dodatkowych ubezpieczeń zdrowotnych w finansowaniu opieki zdrowotnej w Polsce.
W ocenie KRUM obecny niestabilny finansowo system opieki zdrowotnej wymaga wsparcia, którym mogą być środki pochodzące z takich źródeł.
KRUM dostrzega w dodatkowych ubezpieczeniach zdrowotnych szanse na poprawę sytuacji szpitali klinicznych, które z racji swej roli i funkcji w systemie realizują najbardziej kosztochłonne wysokospecjalistyczne procedury medyczne.
KRUM zgłasza zainteresowanie i deklaruje chęć pomocy w pracach przy tworzeniu podstaw legislacyjnych przyszłych dodatkowych ubezpieczeń zdrowotnych, opracowywaniu standardów postępowania, czy też koszyka świadczeń gwarantowanych ze środków publicznych.

Przewodniczący KRUM
prof. dr hab. dr h.c. Maciej Latalski

UCHWAŁA NR 32/02-05 Konferencji Rektorów Uczelni Medycznych z dnia 14 kwietnia 2004 r. w sprawie kierunków kształcenia w zawodach medycznych
Konferencja Rektorów Uczelni Medycznych popiera starania Departamentu Nauki i Szkolnictwa Wyższego Ministerstwa Zdrowia w następujących kwestiach:
1. Wprowadzenie do wykazu kierunków zawartego w załączniku do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 28 marca 2002 r. w sprawie warunków, jakie powinna spełniać uczelnia, aby utworzyć i prowadzić kierunek studiów oraz nazw kierunków studiów, kierunku - Żywienie człowieka;
2. Wnioskowanie do MENiS o nowelizację ustawy o szkolnictwie wyższym i ustawy o wyższych szkołach zawodowych - o wprowadzenie pojęcia "kierunku zawodowego". Kształcenie na takim kierunku będzie kończyło się uzyskaniem dyplomu licencjata.
Takim kierunkiem zawodowym powinno być: Ratownictwo medyczne; Technika dentystyczna; Elektroradiologia; Higiena dentystyczna.

Przewodniczący KRUM
prof. dr hab. dr h.c. Maciej Latalski


Konferencja Rektorów Akademickich Szkół Polskich


Dokument nr 58/III Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich
Uchwała Prezydium KRASP z dnia 16 kwietnia 2004 r.
w sprawie zwalczania niewłaściwych zachowań w środowisku akademickim


Prezydium Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich (KRASP) zwraca się do rektorów uczelni członkowskich KRASP, a także do rektorów innych polskich uczelni o podjęcie działań mających na celu wyeliminowanie z życia akademickiego zachowań mających znamiona wykroczeń przeciwko prawu i zasadom, jakimi powinno kierować się w swoim postępowaniu środowisko akademickie.
Należy - poprzez odpowiednie decyzje władz uczelni i ich jednostek, a także zdecydowane działania poszczególnych nauczycieli akademickich - wydać zdecydowaną walkę ściąganiu i innym oszustwom egzaminacyjnym, sprzedawaniu i kupowaniu prac dyplomowych, wyłudzaniu nienależnych świadczeń i innym przejawom łamania norm prawnych i etycznych przez studentów.
Działaniom tym musi towarzyszyć odpowiednie postępowanie kadry akademickiej. Plagiaty prac naukowych, nieetyczne zachowanie profesury wobec młodych pracowników naukowych i inne zachowania tego typu są nie do pogodzenia z funkcjonującymi od lat standardami akademickimi.
Identyfikacji występujących problemów i poszukiwaniu właściwych dróg ich rozwiązywania dobrze służy prowadzona na niektórych uczelniach - np. w postaci otwartego forum dyskusyjnego w Internecie - debata na temat etycznych aspektów działalności akademickiej.

Przewodniczący KRASP
prof. dr hab. Franciszek Ziejka

Dokument nr 59/III Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich
Uchwała Prezydium KRASP z dnia 16 kwietnia 2004 r.
w sprawie przeciwdziałania uzależnieniom w środowisku młodzieży akademickiej
oraz zagrożeniom aktami terroryzmu na uczelniach


Prezydium Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich (KRASP) w obliczu zagrożenia postępującym procesem używania przez młodzież akademicką narkotyków, a także innych szkodliwych dla zdrowia substancji, zwraca się do rektorów uczelni członkowskich KRASP, a także do rektorów innych polskich uczelni o podjęcie działań mających na celu zapobieganie i przeciwdziałanie tym patologicznym zjawiskom.
Działania uczelni powinny polegać m.in. na przeprowadzaniu odpowiednich obowiązkowych szkoleń przeznaczonych dla studentów I. roku oraz dla nauczycieli akademickich pełniących funkcje opiekunów grup studenckich. Szkolenia takie powinny zostać przeprowadzone w 1. miesiącu zajęć, we współpracy z lokalnymi władzami, organami policji, służbami medycznymi i innymi organizacjami.
Apelujemy do tych spośród naszych uczelni członkowskich, które jeszcze tego nie uczyniły, o podpisywanie z lokalnymi komendami policji porozumień w sprawie udostępniania powołanym do tego celu jednostkom i służbom obiektów akademickich (domów studenckich) w celu prowadzenia działań operacyjnych mających na celu zapobieganie przestępstwom zagrażającym zdrowiu młodzieży oraz zatrzymywanie sprawców takich przestępstw.
Apelujemy do władz uczelni o wspieranie działań wszystkich instytucji, organizacji i stowarzyszeń, zwłaszcza wywodzących się ze środowiska studentów, których celem jest zapobieganie rozszerzaniu się uzależnień w środowisku młodzieży akademickiej. W szczególności zwracamy uwagę na konieczność dołożenia starań władz uczelni w celu stworzenia materialnych i organizacyjnych warunków dla właściwego spędzania wolnego czasu przez studentów. Odpowiednia baza sportowo--rekreacyjna może stać się ważnym elementem walki z patologiami. Także działalność kół naukowych czy studenckich zespołów artystycznych może przyczynić się do odciągnięcia młodych ludzi od szerzącej się coraz wyraźniej narkomanii, toteż władze uczelni winny wspierać wszelkie inicjatywy zmierzające do upowszechnienia takich form aktywności studentów.
W związku z narastającym zagrożeniem aktami terroryzmu, których obiektem mogą stać się także szkoły wyższe, Prezydium KRASP - w pełni popierając apel Podsekretarza Stanu w MENiS, prof. Tadeusza Szulca zawarty w piśmie z dn. 2 kwietnia br. - zwraca się do rektorów uczelni członkowskich KRASP, a także do rektorów innych polskich uczelni o podjęcie, we współdziałaniu ze służbami odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo publiczne, decyzji, które zabezpieczą nasze uczelnie przed tymi nowymi zagrożeniami.

Przewodniczący KRASP
prof. dr hab. Franciszek Ziejka



Komunikat Departamentu Nauki i Szkolnictwa Wyższego Ministerstwa Zdrowia w sprawie uznawania kwalifikacji pielęgniarek i położnych


W związku z licznymi zapytaniami kierowanymi do resortu zdrowia w sprawie uznawania kwalifikacji pielęgniarek i położnych, Ministerstwo Zdrowia pragnie poinformować, iż kwestia poziomu oraz trybu (system sektorowy albo ogólny) uznawania kwalifikacji polskich pielęgniarek i położnych po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej nie będzie miała wpływu na wykonywanie w Polsce zawodu pielęgniarki i położnej oraz używanie tytułu zawodowego pielęgniarki oraz tytułu zawodowego położnej przez absolwentów polskich szkół. Jednocześnie nie istnieje jakiekolwiek ryzyko utraty nabytego na terenie Rzeczypospolitej Polskiej prawa wykonywania zawodu pielęgniarki bądź prawa wykonywania zawodu położnej.
Ponadto nie jest planowane podejmowanie żadnych działań zmierzających do odebrania polskim obywatelom nabytych wcześniej uprawnień.

Warszawa, 5 kwietnia 2004 roku



Informacja o nauczaniu języków obcych w Akademii Medycznej we Wrocławiu



Wydział Lekarski
Od roku akademickiego 1998/1999 studenci Wydziału Lekarskiego uczą się języka łacińskiego oraz jednego wybranego przez siebie języka obcego.
Język łaciński - nauka trwa 2 semestry (I rok) - ogółem 60 godzin. Przedmiot kończy się zaliczeniem. Zwolnieni z nauki języka łacińskiego są studenci, którzy przez 4 lata obowiązkowo uczyli się języka łacińskiego w Liceum Ogólnokształcącym.
Język obcy - nauka trwa 2 lata w wymiarze 30 godzin w semestrze, ogółem 120 godzin i kończy się zaliczeniem. Studium wielokrotnie występowało do Komisji Dydaktycznej Wydziału Lekarskiego z prośbą, aby nauka języka obcego kończyła się egzaminem po II roku. Postulat został przyjęty i od roku 2004/2005 nauka języka będzie kończyła się egzaminem.
Wydział Lekarsko-Stomatologiczny
Od roku akademickiego 2001/2002 nastąpiła zmiana.
Język łaciński - nauka na I roku 45 godzin (30 godz. w semestrze zimowym, 15 godzin w semestrze letnim), przedmiot kończy się zaliczeniem na stopień.
Język obcy - studenci dobrowolnie wybierają jeden język nowożytny, nauka trwa 2 lata, 150 godzin: po 45 godzin w semestrze zimowym i letnim na I roku oraz po 30 godzin w semestrze zimowym i letnim na roku II. Nauka kończy się zaliczeniem na stopień. Po II roku studenci w ramach zajęć fakultatywnych mogą kontynuować naukę drugiego języka obcego. Nauka trwa 2 semestry, po 30 godzin.
Wydział Zdrowia Publicznego
Licencjaty: fizjoterapia, medycyna ratunkowa, zdrowie publiczne, pielęgniarstwo i położnictwo, - uczymy jednego języka przez dwa lata w wymiarze 120 godzin. Po drugim roku studenci zdają egzamin. Na kierunku fizjoterapia studenci uczą się języka łacińskiego w wymiarze 15 godzin. Podobnie trwa nauka w filiach w Zielonej Górze i Świdnicy oraz na zaocznych studiach magisterskich.
Wydział Farmacji
Na Wydziale Farmacji, studenci uczą się języka łacińskiego w wymiarze 30 godzin rocznie, nauka kończy się zaliczeniem na ocenę.
Wszyscy studenci Wydziału Farmacji na I i II roku obowiązkowo uczą się języka angielskiego w wymiarze 120 godzin. Nauka kończy się egzaminem po II roku. Od roku 2003/2004 studenci farmacji i analityki mogą kontynuować naukę drugiego języka obcego na zajęciach fakultatywnych w wymiarze 60 godzin.
W Studium Języków Obcych są prowadzone zajęcia dla słuchaczy Studiów Doktoranckich. Nauka trwa na I roku - 30 godzin i 15 godzin na II roku.
Ogółem Studium Języków Obcych prowadzi naukę w 147 grupach językowych. Tygodniowo przez Zakład przewija się ponad 3000 studentów.
Lektorzy Studium egzaminują w każdym semestrze ok. 150 studentów lat starszych wyjeżdżających na studia w ramach programu SOCRATES/ERASMUS oraz starających się o wyjazd na praktyki zagraniczne.
Studium Języków Obcych przeprowadza egzaminy do doktoratu na wszystkich Wydziałach, oraz prowadzi odpłatne egzaminy dla lekarzy, lekarzy stomatologów, farmaceutów i analityków do specjalizacji.
Pragnę dodać, że zainteresowanie studentów nauką języków obcych jest bardzo duże, ale mimo wielokrotnych wysiłków w kierunku zorganizowania odpłatnych kursów nie przyniosło to pożądanych efektów. Natomiast studenci lat starszych po ukończeniu obowiązkowego kursu języka obcego są zainteresowani kontynuacją nauki języka obcego w ramach nieodpłatnych fakultetów.
Program nauki języków obcych obejmuje przede wszystkim tematykę medyczną i ma na celu przygotowanie studentów do korzystania z języka obcego w życiu zawodowym (czytanie literatury, publikacje, rozmowa z pacjentem, udział w konferencji itd.) i został opracowany wspólnie przez przedstawicieli wszystkich Studiów Języków Obcych Akademii Medycznych w Polsce.
Studium Języków Obcych AM utrzymuje ścisłe kontakty ze Studiami Języków Obcych wszystkich wrocławskich uczelni oraz ze Studiami Języków Obcych Akademii Medycznych w Polsce.

Kierownik Studium Języków Obcych
dr n. hum. Jan Smereka



Dlaczego warto zajrzeć na stronę http://www.bg.am.wroc.pl


Zachęcamy do zaglądania na stronę Biblioteki i korzystania z dostępnych tam źródeł informacji, ponieważ Biblioteka AM w bardzo dużym zakresie poszerzyła swoje usługi i zbiory w formie elektronicznej, obejmujące: katalogi, wydawnictwa na CD, czasopisma elektroniczne (ok. 2500 tytułów czasopism), bazy bibliograficzno-abstraktowe i pełnotekstowe oraz wymianę dokumentów w ramach wypożyczeń międzybibliotecznych. Aktualnie udostępniamy siedem baz danych z dziedziny medycyny i nauk pokrewnych oraz cztery serwisy czasopism elektronicznych. O utrzymywaniu tych serwisów decyduje przede wszystkim statystyka wykorzystania. Biblioteka organizuje więc dostęp do informacji dla użytkownika, ale to aktywność użytkownika decyduje o ciągłości dostępu. Również nowe propozycje są poprzedzane dostępem testowym, a Państwa opinie i statystyki decydują o przyjęciu oferty.
Informacje o tych zasobach oraz linki podane są na stronie domowej Biblioteki http://www.bg.am.wroc.pl. Dostęp do wszystkich zasobów elektronicznych jest możliwy z komputerowej sieci akademickiej, tj. z komputerów: Biblioteki Głównej, katedr, klinik oraz domów studenckich przy ul. Wojciecha z Brudzewa. Jeśli zalogowanie się do bazy wymaga wpisania dodatkowo identyfikatora użytkownika i hasła - jest ono podane na stronie pod linkiem do serwisu.
Ograniczenia w korzystaniu ze zbiorów (jak np. niemożność logowania się z komputerów domowych) wynikają z obwarowań licencyjnych. Umowa licencyjna ściśle określa zasady dostępu do materiałów bieżących i archiwalnych, miejsce posadowienia bazy (np. serwer sieciowy koordynatora konsorcjum lub serwer dostawcy), prawo do archiwizacji zbiorów, możliwości wypożyczeń bibliotecznych w ramach zasobów elektronicznych itp. Należy pamiętać o tym, że licencje na korzystanie z serwisów czasopism elektronicznych zabraniają tworzenia całych archiwów, tj. zgrywania wielu numerów czy woluminów czasopisma. System rejestruje logowania, tytuły czasopism, liczbę ściąganych pełnych tekstów, generuje statystyki. Nieprzestrzeganie warunków licencji może spowodować zablokowanie przez dystrybutora dostępu do serwisu, mimo wniesionych wysokich opłat.
Większość baz i serwisów jest kupowana przez Bibliotekę w ramach resortowych, środowiskowych lub ogólnopolskich konsorcjów. Koordynatorami czy zarządzającymi konsorcjum zostają zazwyczaj instytucje, posiadające serwery sieciowe dużej mocy, pozwalające na posadowienie serwisu i zapewniające obsługę konsorcjum.
Bibliografię Current Contents Biblioteka zakupuje w ramach Konsorcjum Bibliotek Naukowych miasta Wrocławia, w skład którego wchodzą: Akademia Ekonomiczna, Akademia Medyczna, Akademia Rolnicza, Uniwersytet Wrocławski oraz Politechnika Wrocławska, koordynująca jego działalność.
Zakupu baz serwisu Eifl Direct dokonujemy poprzez Poznańską Fundację Bibliotek Naukowych - konsorcjum bibliotek naukowych miasta Poznania oraz bibliotek wyższych szkół medycznych.
Dostęp do Science Direct (Elsevier) jest możliwy dzięki naszemu udziałowi w Polskim Konsorcjum Elsevier, w skład którego wchodzi 67 szkół wyższych oraz jednostki PAN, a do SpringerLink dzięki uczestnictwu w Polskim Konsorcjum Springer, które tworzą 43 szkoły wyższe. Koordynatorami obydwu tych konsorcjów jest Interdyscyplinarne Centrum Modelowania Matematycznego i Komputerowego Uniwersytetu Warszawskiego.
Konsorcjum PML - użytkowników Bazy Danych Proquest Medical Library założyło sześć bibliotek akademii medycznych i Główna Biblioteka Lekarska, która koordynuje jego działalność.
Zakupu bazy Embase dokonało Konsorcjum Użytkowników Bazy Embase, w którym uczestniczą 4 biblioteki akademii medycznych.
Zakup konsorcjalny pozwala na negocjowanie cen i rozłożenie kosztów na poszczególne uczelnie oraz na uzgodnienie odpowiednich warunków licencji. Na koszt zakupu dostępu do określonego serwisu składają się takie wartości, jak m.in.: liczba i wielkość uczelni uczestniczących w danym konsorcjum, liczba jednoczesnych sieciowych dostępów, wielkość i jakość kolekcji dostępnej w ramach serwisu, roczny procentowy wzrost kontraktowych cen czasopism, koszt oprogramowania do obsługi bazy, wysokość dofinansowania konsorcjum przez Ministerstwo Nauki i Informatyzacji, koszt audytu. Cena bywa również powiązana z wartością prenumeraty drukowanej instytucji uczestniczących w konsorcjum.
Większość zakupionych przez Bibliotekę serwisów jest udostępniana on-line ze zdalnych komputerów sieciowych: Science Direct - serwer ICM Uniwersytetu Warszawskiego, SpringerLink - Heidelberg, Embase i Current Contents - serwery w USA, Ovid Biomedical Full Collections - Berlin itd. Tylko dwie bazy: Polska Bibliografia Lekarska i Cochrane są udostępniane bezpośrednio z serwera Biblioteki AM. Na wszystkich wymienionych serwerach zarejestrowane są zakresy numerów IP komputerów sieci akademickiej. Dzięki temu czytelnicy z Akademii Medycznej są automatycznie wychwytywani jako autoryzowani użytkownicy.
Stwierdzamy jednak, że mimo szeroko prowadzonej działalności informacyjnej czytelnicy często nie zdają sobie sprawy, że źródła do których mają dostęp są wyselekcjonowane i opłacane przez Bibliotekę. Zawężają wyszukiwania do przeglądarek internetowych lub baz najlepiej sobie znanych, jak np. PubMed, albo składają dezyderaty na zakup serwisów, które istnieją już w Bibliotece od paru lat. Okazuje się, że użytkownicy nie traktują strony domowej Biblioteki, jako podstawowego źródła informacji, od którego należałoby zacząć poszukiwania.

Serwisy czasopism elektronicznych dostępne ze strony domowej Biblioteki AM
Science Direct (Elsevier)
- Serwis umożliwia dostęp do pełnych tekstów artykułów z ponad 1140 tytułów z dziedziny medycyny i nauk biomedycznych, chemii, biochemii, farmakologii i biologii. Są to czasopisma wydawane przez Elsevier Science, Academic Press, Harcourt Health Science.
http://vls.icm.edu.pl/cgi-bin/sciserv.pl?collection=elsevier - należy wybrać opcję - wejście do systemu bez logowania.
SpringerLink - dostęp do spisów treści, streszczeń i pełnych tekstów artykułów z 280 czasopism naukowych publikowanych przez wydawców wchodzących w skład grupy wydawniczej Springer-Verlag.
http://www.springerlink.com/ - wejście do systemu przez opcję Browse Publications.
Proquest Medical Library
- serwis czasopism wydawnictw: Oxford University Press, Kluwer Academic Publisher, CRC Press i innych - 400 pełnotekstowych tytułów z dziedziny medycyny i nauk biomedycznych, w tym 131 tytułów recenzowanych.
http://proquest.umi.com/pqdweb?RQT=341
ABE - dodatkowy dostęp do wersji elektronicznej czasopism prenumerowanych w ramach subskrypcji tradycyjnej - 115 tytułów. Liczba tytułów jest zmienna. Dostępy są uzależnione od zgody wydawcy.
http://www.abe.com.pl

Bazy bibliograficzno-abstraktowe i pełnotekstowe dostępne ze strony www Biblioteki
Polska Bibliografia Lekarska
- rejestruje polskie piśmiennictwo z dziedziny medycyny i nauk pokrewnych, a także literaturę popularną z zakresu oświaty zdrowotnej. Uwzględnia ponad 180 tytułów polskich czasopism medycznych oraz prace polskich autorów opublikowane w czasopismach zagranicznych. Baza jest wzbogacona o abstrakty w języku polskim i obcym.
http://www.bg.am.wroc.pl/expertus/
MEDLINE (na platformie Ovid Technology). Bibliografia abstraktowa wyposażona dodatkowo w odnośniki do pełnych tekstów z baz Biomedical Full Text Collections, w formacie HTML. Baza dostępna z serwera ICM Uniwersytetu Warszawskiego - nieograniczona liczba jednoczesnych użytkowników.
http://zatoka.icm.edu.pl/ovidweb/
eIFL Direct (Ebsco) - w skład serwisu wchodzi wiele baz abstraktowych z odnośnikami do pełnych tekstów ok. 850 tytułów czasopism - Medline, Academic Search Premier (pełnotekstowa), Health Source Nursing, Health Source Consumer Edition, Clinical Pharmacology, Master File Premier, ERIC (edukacja i wychowanie), Newspaper Source, Master File Premier (biznes, ochrona zdrowia) i inne. Dostęp on-line z serwera w USA, nielimitowana liczba jednoczesnych użytkowników.
http://search.epnet.com
Current Contents - baza rejestruje ok. 3 tys. tytułów czasopism o wysokim Impact Factor, z przewagą czasopism europejskich. Ponad 80% indeksowanych pozycji zawiera abstrakty. Zaletą bazy jest częsta aktualizacja (cotygodniowy update) oraz adresy, również e-mailowe, autorów zamieszczonych artykułów. Dostęp ograniczony do 5 jednoczesnych użytkowników dla wszystkich uczestników konsorcjum.
http://www.isiknowledge.com
Biomedical Full Text Collections III - 17 tytułów wiodących czasopism medycznych o wysokim Impact Factor - pełne teksty. Dostęp sieciowy, nielimitowana liczba użytkowników.
http://zatoka.icm.edu.pl/ovidweb/
EMBASE 1989+ - baza bibliograficzno-abstraktowa obejmująca zasięgiem nauki medyczne, biomedyczne, z obszernym działem piśmiennictwa farmakologicznego. Zawiera cytowania z ok. 3000 tytułów ze strefy europejskiej oraz częściowo amerykańskiej. Jest elektronicznym ekwiwalentem znanej bibliografii medycznej Excerpta Medica - 41 sekcji tematycznych. Baza jest wyposażona w linki do określonych komercyjnych serwisów pełnotekstowych. Dostęp jest ograniczony do jednego użytkownika w sieci.
http://web5.silverplatter.com/webspirs/start.ws?customer=amwroc
Cochrane - pełnotekstowe przeglądy typu "evidence based medicine", metaanalizy, protokoły kliniczne, publikacje przeglądowe. Baza jest obecnie dostępna tylko z komputerów Biblioteki. Podjęto starania o udostępnianie bazy w sieci uczelnianej.
Bazy - "Zbiory specjalne Biblioteki AM: Medale, Ordery, Odznaki" oraz kartoteka "Sylwetki zasłużonych postaci dolnośląskiej medycyny" są bazami autorskimi Biblioteki i znajdują się w trakcie opracowywania.
Ponadto od kilku lat nasza Biblioteka współpracuje z innymi bibliotekami medycznymi w systemie doc@med, który umożliwia elektroniczne przesyłanie kopii artykułów z polskich i zagranicznych czasopism medycznych, niedostępnych w macierzystej jednostce. Pozwala to na uzyskanie poszukiwanego dokumentu maksymalnie w czasie 48 godzin, a w rzeczywistości średni czas realizacji zamówienia nie przekracza kilku godzin.
W dniach 04.05.-13.06.2004 r. zapraszamy do testowania bazy Images.MD firmy BioMed Central. Baza zawiera ok. 50 000 slajdów z atlasów medycznych Current Medicine. Oprócz możliwości wyszukiwania wg słów kluczowych i dziedzin system umożliwia tworzenie prezentacji PowerPoint z automatycznym wklejaniem slajdu oraz jego opisu. Prezentacje są dostarczane z serwera BioMedCentral e-mail'em w ciągu godziny pod wskazany adres. Maksymalna ilość slajdów w jednej prezentacji - 20. Zawartość bazy jest objęta prawami autorskimi, w związku z tym obowiązuje zakaz masowego ściągania zasobów bazy i wykorzystywania ich do celów innych niż dydaktyczne czy badawcze. Niedozwolone jest również wykorzystywanie ich do publikacji bez specjalnego zezwolenia i uiszczenia opłat. Jest to pierwsza tego typu baza prezentowana przez Bibliotekę. Zapraszamy do testowania i przesyłania opinii.

Teresa Trzcianowska-Grzywacz,
Renata Sławińska


Zakład Technik Molekularnych zalążkiem
Regionalnego Ośrodka Biologii i Medycyny Molekularnej i Komórkowej


Staraniem władz rektorskich naszej Uczelni, przy szczególnym zaangażowaniu JM Rektora prof. Leszka Paradowskiego i Prorektora ds. Nauki prof. Mariana Klingera dotychczasowe pracownie genetyczne Katedry Medycyny Sądowej zostały przekształcone w Zakład Technik Molekularnych. W zamyśle władz Uczelni Zakład ten będzie rozwijał się poprzez współpracę z zakładami teoretycznymi i klinikami Uczelni w centralny ośrodek, w którym zostaną skompletowane "wysokie" technologie molekularne i który będzie świadczył wysokospecjalistyczne molekularne usługi techniczne.

Najnowszy zakup Ośrodka Biologii i Medycyny Molekularnej
W ostatnich tygodniach został oddany do użytku aparat TaqMan 7900HT, pozwalający na dokładne i stosunkowo mało kosztowne badanie ekspresji około 400 genów na raz albo do szybkiego badania polimorfizmu typu SNP w obrębie genu. Na maszynie tej można wykonywać praktycznie wszystkie badania dostępne w technologii "Real-Time PCR". Szczegółowe informacje można uzyskać od p.o. kierownika Zakładu Technik Molekularnych, dr. hab. Tadeusza Dobosza osobiście (Zakład mieści się w pawilonie za Okulistyką i Mikrobiologią) albo telefonicznie (784-15-88).
Wyposażenie Ośrodka Biologii i Medycyny Molekularnej:
1. Zestaw Real-Time PCR TaqMan 7900HT 1 szt.
2. Analizator genetyczny kapilarny ABI 310 3 szt.
3. Zintegrowany termocycler Perkin-Elmer ABI 877.
4. Termocycler Perkin-Elmer typ 9700.
5. Termocyclery z blokiem w formacie mikropłytki titracyjnej różnych firm - 5 aparatów.
6. Termocyclery zwykłe różnych firm - 2 aparaty.
7. Zestawy do elektroforezy żelowej DNA z agregatami chłodzącymi komory - 3 zestawy, bez chłodzenia - 6 zestawów.
8. Zestaw do blottingu próżniowego - 2 szt.
9. Cieplarki rotacyjne do hybrydyzacji (rolery) - 2 szt.
10. Inkubator do mikropłytek z wytrząsarką - 1 szt.
11. Aparat do zapiekania blottów w UV - 1 szt.
12. Transiluminatory do DNA - 4 szt.
13. Zestawy do dokumentacji wyników elektroforezy - 3 szt.
14. Zamrażarka niskotemperaturowa - 1 szt.
15. Maszyna do produkcji płatków lodowych - 1 szt.
16. Urządzenie do wytwarzania wody 18 MW - 2 szt.
17. Spektrofotometr GeneQuant - 1 szt.
Drobny sprzęt (laminary z wyposażeniem do PCR, łaźnie wodne i suche, grzejne i chłodzące, wirówki zwykłe i z chłodzeniem, aparaty do miniżeli, lodówki, zamrażarki, wagi elektroniczne, zgrzewarki do folii, wytrząsarki mikro- i makro- wirówki bez chłodzenia, urządzenia do sterylizacji, komputery IBM i MAC z drukarkami, narzędzia, pipety mechaniczne i elektroniczne, szkło i plastiki laboratoryjne, statywy, minutniki mechaniczne i elektroniczne, mikroskopy, mieszarki, worteksy, łaźnie naddźwiękowe, radiatory UV, sprzęt do technologii magnetycznej itp., itd.).

Zasady współpracy z Ośrodkiem Biologii i Medycyny Molekularnej
1. Ośrodek świadczy pomoc szkoleniową, polegającą na ułatwieniu niedoświadczonym badaczom opanowanie podstawowych technik biologii molekularnej (jak izolacja materiału genetycznego, różne techniki elektroforezy, trawienie restryktazami i hybrydyzacja, różne odmiany techniki PCR itp.). Po opanowaniu tych technik badacz stosuje je w swoim miejscu pracy. Nasza pomoc pozwala na uniknięcie wysokich kosztów delegowania pracowników na specjalistyczne kursy.
2. Ośrodek służy konsultacjami merytorycznymi przy pisaniu wniosków grantowych. Pomaga w doborze odpowiednich technik badawczych, kalkulacji kosztów, harmonogramów itp.
3. Ośrodek udostępnia zaawansowane techniki molekularne poprzez dostęp do skomasowanej w naszym laboratorium unikalnej aparatury (sekwencery DNA oraz Real-Time TaqMan 7900HT).
4. Ośrodek, poza szczególnymi wyjątkami, które każdorazowo są podmiotem indywidualnych konsultacji, nie zapewnia siły roboczej, finansowania badań ani dostępu do odczynników - leży to w gestii naszych szanownych Współpracowników. Pracownicy Ośrodka zaangażowani w badania oczekują, że zostaną współautorami publikacji napisanych po zakończeniu grantów.

Ośrodek Biologii i Medycyny Molekularnej na tle finansowania nauki ze środków Unii Europejskiej
Władze Uczelni planują uzyskanie statusu Centrum Doskonałości, co powinno ułatwić uzyskanie środków finansowych z Brukseli. Środki europejskie (np. w ramach 6PRUE) są nie tylko znacznie wyższe, ale - paradoksalnie - w praktyce łatwiejsze do uzyskania niż grant z KBN. Oczywiście, napisanie wniosku grantowego jest trudniejsze, a rozliczenie wydatków znacznie bardziej skomplikowane niż w przypadku środków krajowych, ale należy pamiętać, że od 1 maja nie będzie już "nauki polskiej" - będzie "nauka w Polsce". Musimy wyciągnąć wnioski z tego faktu.

Tadeusz Dobosz


XI SASForum 2004 i V Forum Naukowe


17 i 18 marca w Warszawie odbyła się XI edycja SASForum, największej w Polsce konferencji Business Intelligence, organizowanej co roku przez SAS Institute. W tegorocznej konferencji wzięło udział ponad 700 osób - wybitnych przedstawicieli świata biznesu, polityki i nauki, zainteresowanych wykorzystywaniem strategicznych systemów informacyjnych w działalności gospodarczej.
Jednym z głównych tematów konferencji była dyskusja na temat nowej generacji rozwiązań modelowych SAS dedykowanych dla poszczególnych branż - SAS Industry Intelligence Solutions - konkretnych aplikacji służących rozwiązywaniu problemów biznesowych z zakresu zarządzania cyklem życia klienta, zarządzania ryzykiem, zarządzania finansowego i strategicznego, zrównoważonej karty wyników, zarządzania zasobami IT oraz rachunkowości menedżerskiej i zarządzania rachunkiem kosztów działań. Na konferencji została zaprezentowana wychodząca daleko w przyszłość nowa platforma technologiczna rozwiązań SAS - SAS9 - wprowadzająca wiele nowatorskich pomysłów, które mogą być podstawą nowoczesnych systemów wspierających działalność biznesową przedsiębiorstw. Nowością tegorocznego SASForum była sesja zorganizowana z myślą o kadrze kierowniczej odpowiedzialnej za strategię informatyczną przedsiębiorstw i instytucji - Forum CIO. Na konferencji SASForum po raz pierwszy została również poprowadzona specjalna sesja poświęcona wyłącznie metodom zarządzania ryzykiem w przedsiębiorstwie - Forum Ryzyka.
Poza zagadnieniami biznesu i technologii, konferencja objęła cieszące się dużym uznaniem Forum Naukowe - regularne miejsce spotkań środowiska naukowców i dydaktyków z ponad 60 ośrodków akademickich kraju, poświęcone wykorzystywaniu osiągnięć nauki i informatyki w praktycznej działalności gospodarczej. Jak co roku Forum Naukowe odbyło się pod honorowym patronatem Ministra Nauki i Informatyzacji, prof. Michała Kleibera. Forum Naukowe rozpoczął wykładem Nassim Nicholas Taleb, profesor New York University, właściciel funduszu inwestycyjnego Empiria zarządzającego ponad 1,5 mld USD na New York Stock Exchange.
Specjaliści z Politechniki Warszawskiej, Poznańskiej, Świętokrzyskiej, Uniwersytetu Łódzkiego, Gdańskiego, Warszawskiego, Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego, Akademii Medycznej w Bydgoszczy, Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Wyższej Szkoły Biznesu, WSB-NLU w Nowym Sączu oraz Instytutu Farmaceutycznego zaprezentowali zastosowania SAS w badaniach naukowych i dydaktyce. W ostatniej części spotkania, wieńczącej tegoroczne Forum Naukowe, odbyła się otwarta dyskusja na temat modelu współpracy uczelni wyższych z SAS Institute w Polsce. W dyskusji SASForum wzięli udział wszyscy zebrani przedstawiciele kilkudziesięciu uczelni w Polsce współpracujący z SAS Institute.
Na SASForum 2004 nie mogło również zabraknąć cieszącego się dużym zainteresowaniem Forum Gospodarczego. Sesja poświęcona dyskusji na temat palących problemów kraju zgromadziła w tym roku ministrów, wielu posłów, samorządowców i przedstawicieli urzędów centralnych. Tegoroczne Forum Gospodarcze zostało podporządkowane problemom związanym z możliwością zagospodarowania unijnych funduszy strukturalnych. Kluczowym punktem spotkania była prezentacja rozwiązania z powodzeniem wdrożonego w Lubuskim Urzędzie Wojewódzkim, jak również rozwiązań stosowanych w agendach Unii Europejskiej oraz administracji USA.
Jak zwykle na SASForum nie mogło zabraknąć dobrej zabawy; podczas bankietu w Hotelu Sheraton specjalnie dla uczestników SASForum grał zespół Myslovitz.
SAS Institute prowadzi specjalny program współpracy z uczelniami wyższymi, którego celem jest zmniejszanie przepaści między nauką a biznesem. Program obejmuje udostępnianie nowoczesnych technologii informatycznych pracownikom nauki i studentom, praktyki studenckie, wspólne konferencje, możliwość promocji osiągnięć kadry naukowej i studentów na forum krajowym i międzynarodowym oraz wiele innych. Osobą właściwą do kontaktu jest Łukasz Kociuba, Academic Initiative Coordinator w SAS Institute Polska (Lukasz.Kociuba@spl.sas.com).
Łukasz Kociuba


Na zdjęciu do lewej: Stefan Podedworny, SAS Institute Polska; wiceminister finansów Jacek Uczkiewicz; Art Cook, SAS International; Alicja Wiecka, Dyrektor Zarządzający SAS Institute Polska; poseł Tadeusz Jarmuziewicz, przewodniczący Poselskiego Zespołu do Spraw Społeczeństwa Informacyjnego, Sejmowa Komisja Infrastruktury


Nie tylko Hipokrates


List otwarty pana prof. Seweryna Łukasika - Seniora, emerytowanego profesora naszej Uczelni (Gazeta Uczelniana 2004 X nr 5/80 - opublikowany również w Medium 2004 nr 4/165) wraz z treścią pisma skierowanego do pana dziekana Wydziału Lekarskiego w sprawie zmiany tekstu "Przyrzeczenia Lekarskiego" - poruszył głębokie problemy, których nie można rozwiązać w sposób doraźny. Zachęcił też do dyskusji.
Odłożyłem na później planowany ostatni już cykl wspomnień o moich Profesorach z lat 1946-1951, pragnąc skreślić kilka słów przede wszystkim jako świadek niejednego wydarzenia.
Piszący te słowa, jako ówczesny kierownik Zakładu Historii Medycyny i Farmacji, był obecny na posiedzeniu Rady Wydziału Lekarskiego, o którym wspomina pan prof. Łukasik, które miało miejsce dokładnie dnia 20 listopada 1992 r., jak wynika z zachowanych pożółkłych już moich notatek. Byłem pierwszym, który zabrał głos w dyskusji po starannie przygotowanym i uzasadnionym wystąpieniu pana prof. Łukasika. Uprzednio z panem profesorem nie spotykałem się i treści wystąpienia nie przygotowywałem, ale problematyka ta nie była mi obca (chodzi o graniczne problemy historii medycyny i filozofii ze szczególnym uwzględnieniem logiki i etyki). W tym czasie byłem też członkiem Komitetu Społecznych Aspektów Medycyny PAN, gdzie w czasie posiedzeń tematy etyczne również były poruszane i szeroko dyskutowane.
W krótkim wystąpieniu, które pod koniec przerwano mi głosem z sali (jak pan będzie głosować?), na poparcie tego, co powiedział prof. Łukasik podniosłem, że należy wykorzystać istniejącą zbieżność idei hipokratesowskich i chrześcijańskich, a samo przyrzeczenie wymaga krótkości i formy zbliżonej do ideału, prawo zaś nie może być ponad moralnością. A głosowałem - wstrzymując się od głosu, gdyż uważałem, że sprawę należy odłożyć, ale nie przekreślać dużego wkładu Komisji pracującej nad tekstem przyrzeczenia. Wynik był dla zmiany tekstu przyrzeczenia negatywny. Od tego czasu nastąpił nie tylko dalszy postęp medycyny, ale życie potwierdziło, że w zakresie filozofii medycyny uściślonej do etyki - utrwaliły się już nowe sytuacje, których nie przewidział ani Hipokrates, ani późniejsi kodyfikatorzy kodeksów etycznych. Wyliczanie ich jest w tym gronie zbyteczne. Porównując z tekstem prof. Tadeusza Marciniaka, opracowanym w myśl hipokratesowych zasad, w okresie PRL, z maksymalnym wykorzystaniem istniejącej reglamentacji wolności - widać wyraźne spłycenie problematyki z wyeksponowaniem wszystkich prawem nałożonych obowiązków.
Nasuwa się też kilka refleksji natury nie tylko historycznej. Czy podobnie - jak to już ma miejsce w przypadku dorobku filozoficznego np. Alberta Schweitzera i Janusza Korczaka, których nazwiska nie wymagają w gronie lekarskim prezentacji - również w stosunku do niekwestionowanego dorobku Hipokratesa i jego szkoły w zakresie norm etycznych nie przejść od powtarzania jego "głębokich praw ogólnych, które po wsze czasy były, są i będą prawdziwe" (sformułowanie W. Szumowskiego, "Historia medycyny filozoficznie ujęta" Warszawa 1994, s. 79) do twórczego przetwarzania jego idei na co dzień, do uwzględnienia dorobku antyku, średniowiecza i czasów współczesnych.
Przykładowo warto podnieść, że autorem słynnego "primum non nocere" jest Horatius (Por. Cz. Jądraszko "Łacina na co dzień" Warszawa 1970, s. 164), którego autorstwo, niesłusznie, często bywa przypisywane Hipokratesowi. A więc nie tylko Hipokrates.
Z okresu średniowiecza wywodzą się terminy "scientia operandi" na równi ze "scientia principiarum" - wiedza fachowa na równi z zasadami - niczym "oddychanie płucami". A wielokrotnie przytaczane słowa Jana Pawła II, wypowiedziane do pracowników służby zdrowia w czasie spotkania w Gdańsku dnia 12 czerwca 1987 r. - stanowiące już dziś tekst klasyczny: "...zawsze żywiłem i nadal żywię, głęboką cześć dla powołania, które tak głęboko zdaje się zakorzenione w Ewangelii, a równocześnie całej humanistycznej tradycji ludzkości, również przedchrześcijańskiej i pozachrześcijańskiej". I tu bez nawet śladu synkretyzmu można z satysfakcją podnieść, że są to na szczęście wspólne i zbieżne tradycje etyczne: Hipokratesa, Chrześcijaństwa i Humanizmu. Kwestionowanie choćby jednej z nich jest równocześnie podcinaniem korzeni, z których wyrastamy. A chyba już poniżej tego zejść nie możemy.
Pisząc krótką recenzję Juliana Kornobisa "Kodeks etyki lekarskiej. Komentarze. Aforyzmy myśli", Wrocław 1997 (por. Gazeta Lekarska 1997, 4, s. 43-44) pozwoliłem sobie na końcową konkluzję "mimo pełnej kompetencyjności, autor daleki jest od autorytatywnego stawiania problemów, podnosi szczególną rolę sumienia, która w kodeksie stawianą jest przed samą wiedzą lekarską".
Warto o tym przypomnieć, wszak jest to też oryginalny wkład naszej Uczelni do problematyki etyki lekarskiej.
A może tak?
Ażeby nie wydłużać ostatecznego sformułowania na czym ma się opierać owo przyrzeczenie lekarskie, czy uwzględnić tradycje dekalogu, ewangelii, hipokratesowskie, chrześcijańskie i pozachrześcijańskie (lub tradycje przedchrześcijańskie, chrześcijańskie i pozachrześcijańskie, a wtedy już z pominięciem Hipokratesa) - warto zdecydować się na jedną z nich.
W związku ze wzrostem znaczenia profilaktyki, obok postępów medycyny naprawczej warto by wspomnieć również o prawach do życia nienarodzonych i beznadziejnie chorych, jak również przypomnieć o potrzebach profilaktycznych ludzi zdrowych.
W moim odczuciu problemu, lepsze będzie zajęcie jasnego, zdecydowanego stanowiska w kwestii obrony życia, stosunku do aborcji i eutanazji - niż przemilczenie problemu. Tu szczególnie pomocny będzie Hipokrates.
A lista problemów do "wmontowania" w przyrzeczenie jest długa i będzie wymagać wielu dyskusji i prac nad ostatecznym sformułowaniem. Wszak Hipokrates nie mógł przewidzieć tak wielu nowych sytuacji, z którymi należy uporać się na początku XXI wieku.
Należą się słowa szczególnego podziękowania Panu Profesorowi Sewerynowi Łukasikowi - za trudności podjęcia sprawy zmiany tekstu "przyrzeczenia lekarskiego" i uzasadnienia tej palącej potrzeby. Powołanemu zaś zespołowi wypada życzyć, ażeby -uwzględniając dorobek minionych stuleci - wzbogacił problem również o nowe przemyślenia, wykraczające poza to, co pozostawiło m.in. moje odchodzące pokolenie. "Faciant meliora potentes".

Z. Domosławski



Listy



JM
Rektor Akademii Medycznej
Prof. dr hab. Leszek Paradowski

Magnificencjo Rektorze,

Serdecznie dziękuję Magnificencji, Kierownictwu i pracownikom Uczelni za wysunięcie i poparcie mojej kandydatury w wyborach do zespołu P-5 Komitetu Badań Naukowych. Pragnę poinformować, że w pierwszym etapie wyborów zgłaszając swoją kandydaturę w rubryce symbol dyscypliny wpisałem tylko "P-5" - nauki medyczne. Mimo uzyskania wystarczającej liczby głosów i potwierdzenia w zapytaniu sekretariatu KBN mojego kandydowania do zespołu P-5,3, zostałem przez Komisję Wyborczą pozbawiony biernego prawa wyborczego i wyeliminowany z dalszego etapu wyborów. Jeszcze raz serdecznie dziękuję.

Z wyrazami szacunku
Prof. dr hab. Franciszek Iwańczak



Szanowni Państwo
Przemek Bieszczad ma 5 i pół roku. W wyniku nieszczęśliwego wypadku uległ poparzeniu żarem z kuchni węglowej. Na dziecku spłonęła górna część ubioru: sweterek i bluzeczka.
Diagnoza lekarzy z Uniwersyteckiego Szpitala Dziecięcego w Krakowie brzmi: SKRAJNIE CIĘŻKIE OPARZENIE III st. ok. 70% POW. CIAŁA.
Leczenie blizn będzie trwało nie krócej niż okres 3 lat. W tym czasie konieczne jest również zastosowanie kosztownych maści zmiękczających blizny (np. Contractubex), oraz ubrania uciskowe Codopress i opatrunki silikonowe. Koszt ok. 2000 zł. Ze względu na bardzo trudną sytuację rodzinną (siedmioro dzieci) oraz fakt ocalenia życia Przemka po ekstremalnym, ciężkim urazie bardzo prosimy o jakąkolwiek pomoc.
Pomóżcie Państwo Przemkowi. Każda, nawet najmniejsza kwota będzie cennym darem. Za każdy gest serca będziemy bardzo wdzięczni.

Zastępca Prezesa
Ewa Ulanowska

Wszelkich informacji udzieli Fundacja Przyjaciół Dzieci ARIADNA
04-244 Warszawa, ul. Lakowa 1, tel.: (022) 610 45 34,612 01 14
e-mail: fundacja.ariadna@neostrada.pl
która użyczyła Przemkowi konta w PKO BP SA XII O/Warszawa nr 94 1020 1127 0000 1602 0008 3766 (tytuł. rehabil. - 37)


Kalendarium


22 marca obradował senat AM. Rektor wręczył akt powołania na stanowisko profesora zwyczajnego pani prof. dr hab. Alicji Kędzi, a na stanowisko profesora nadzwyczajnego panu dr hab. Tadeuszowi Łukieńczukowi. Senat m.in. przyjął nowy regulamin nagród rektorskich, wysłuchał informacji prorektora ds. klinicznych o sytuacji finansowej ASK i SPSK nr 1, o przygotowaniach do obchodów 100-rocznicy śmierci Jana Mikulicza-Radeckiego, działalności naukowej Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego, dokonał zmian w statucie SPSK nr 1, zatwierdził uchwałę Rady Wydziału Lekarskiego o powołaniu samodzielnej pracowni w Katedrze i Zakładzie Biofizyki, uchwalił regulamin zespołu burs pielęgniarskich.
22 marca obradowała Konferencja Rektorów Uczelni Medycznych, która przyjęła zasady przyjęć na studia medyczne, projekt ustawy o przekształceniu publicznych zakładów służby zdrowia w spółki prawa handlowego oraz sprawę opłat za staże podyplomowe absolwentów wydziałów farmacji. Na konferencji przeważył pogląd, że podstawą przyjęcia na studia medyczne w 2005 roku będzie wynik egzaminu maturalnego z dwóch wybranych spośród trzech przedmiotów: biologii, chemii i fizyki. Na konferencji uczelnię naszą reprezentował prorektor ds. dydaktyki.
22 marca spotkali się na wspólnym spotkaniu fundatorzy, członkowie Zarządu oraz osoby działające na rzecz Fundacji Alzheimerowskiej. Rektor poinformował, że dzięki środkom sponsorskim dobiega końca opracowanie projektu modernizacji obiektu w Ścinawie.
30 marca w stołówce "Pod świnią" odbyła się coroczna narada dydaktyczna. Naradzie przewodniczył prorektor ds. dydaktyki. Narada cieszyła się sporym zainteresowaniem. Młodzież akademicka mogła podzielić się uwagami na temat sposobu prowadzenia dydaktyki na wszystkich kierunkach studiów. Spora część spotkania była poświęcona sprawie studiów magisterskich na kierunku "fizjoterapia". Uczelnia nie może ich utworzyć z powodu braków kadrowych w grupie samodzielnych pracowników nauki - specjalistów w zakresie fizjoterapii.
31 marca rektor spotkał się w Berlinie z panem Bernhardem Motzkusem - Dyrektorem Generalnym Charité oraz z międzynarodową grupą bankowców. Tematem spotkania była sprawa budowy kolejnego 600-łóżkowego (łącznie 1200-1300 łóżek) kompleksu klinicznego w NAM.
W spotkaniu wzięli również udział pan Marek Moszczyński - Wicemarszałek Województwa Dolnośląskiego oraz prof. dr hab. Andrzej Jasiński - specjalista ds. funduszów unijnych i przedstawiciele ambasady niemieckiej w Warszawie. Po połączeniu Niemiec doszło do głębokiej restrukturyzacji i modernizacji szpitali uniwersyteckich w Berlinie, które łączono etapowo z trzech w jeden szpital kliniczny, liczący 2499 łóżek i 49 klinik. Na modernizację i restrukturyzację wydano 0,7 mld Euro (około 3,2 mld zł). Dla porównania budowa pierwszego etapu NAM wyniesie poniżej 700 mln zł.
Od 2 do 3 kwietnia obradowała we Wrocławiu IX Ogólnopolska Konferencja Studenckich Kół Naukowych Akademii Medycznych. W naszej uczelni działa 89 studenckich kół naukowych. Po raz pierwszy prezentowano wyniki badań epidemiologicznych z ośrodka akademickiego w Oleśnicy. Bardzo dobrze, że młodzież akademicka i opiekunowie studenckich kół naukowych rozumieją znaczenie tego ośrodka dla rozwoju uczelni i badań epidemiologicznych dla rozwoju nauk medycznych. Tworzone są podstawy do rozwoju nowego kierunku badań "zdrowie publiczne", w których Polska w porównaniu do USA jest opóźniona o około 25 lat.
5 kwietnia w Sali Senatu PT Członkom Założycielom, Zarządowi, władzom uczelni oraz władzom Powiatu Lubińskiego i miasta Ścinawa przedstawiono projekt modernizacji Domu Dziecka na Ośrodek Alzheimerowski. Koszty projektu pokryła Fundacja "Polska Miedź". Kosztorys projektu opiewa na kwotę 6,5 mln złotych. O taką kwotę uczelnia ma zamiar wystąpić do Unii Europejskiej.
5 kwietnia rektor zwrócił się z gorącym apelem do pracowników uczelni, rektorów uczelni wrocławskich oraz dyrektorów dużych przedsiębiorstw państwowych i prywatnych, a 16 kwietnia z apelem w prasie do mieszkańców Wrocławia i Dolnego Śląska o wpłacenie 1% z podatku za 2003 rok na konto Dolnośląskiej Fundacji Rozwoju Medycyny, która jest organizacją pożytku publicznego. Wpłacone środki nie pomniejszają dochodów osobistych ofiarodawców. Mogą one poprawić tragiczną sytuację finansową szpitali klinicznych. Bardzo liczymy na popularyzację akcji przez pracowników AM zatrudnionych w najbardziej zadłużonych klinikach. Będzie to dowód na utożsamianie się tych pracowników oraz pracowników szpitali klinicznych z miejscem pracy.
13 kwietnia rektor spotkał się z panem Antonim Stryjewskim, posłem na Sejm Rzeczypospolitej. W czasie spotkania omawiano stanowiska Konferencji Rektorów Uczelni Medycznych i senatów akademii medycznych w sprawie inicjatyw ustawodawczych dotyczących służby zdrowia oraz szkolnictwa wyższego. Tego samego dnia rektor spotkał się z panem Mieczysławem Jedoniem - posłem na Sejm RP. W czasie rozmowy poruszono sprawę środków na budowę NAM w 2005 roku oraz możliwość pozyskania dodatkowych środków w bieżącym roku. Z 77 mln złotych zaplanowanych w 2004 roku na prace budowlane i wyposażenie NAM tylko w kwietniu zostanie wydatkowanych 9 mln zł.
14 kwietnia w Warszawie obradowała Konferencja Rektorów Uczelni Medycznych. Głównym tematem spotkania był problem uporządkowania studiów na poziomie licencjackim w uczelniach medycznych.
14 kwietnia opublikowano w "Rzeczypospolitej" ranking uczelni medycznych. Nasza uczelnia zajęła 29 pozycję (spadek o dwa miejsca z porównaniu z 2002 rokiem, w roku 2000 i 2001 uczelnia została sklasyfikowana na 32 pozycji). W tym roku o 0,29 pkt wyprzedziła nas AM w Lublinie i 0,81 pkt AM w Gdańsku. W pierwszej "trzydziestce" jest 8 uczelni medycznych, poza nią wiele uniwersytetów i politechnik. Wyniki rankingu są przedmiotem analizy władz uczelni.
Kryteria rankingu są zastanawiające, w szczególności "waga kategorii". Gdyby wykorzystać dane z "Rzeczypospolitej" i zsumować punkty w kolumnach kolejność wśród uczelni medycznych byłaby następująca: AM w Poznaniu 942 - pkt. CMUJ - 922 pkt., AM we Wrocławiu - 876 pkt., AM w Warszawie - 863 pkt., AM w Białymstoku - 804 pkt., AM w Lublinie i w Szczecinie - 794 pkt., Uniwersytet Medyczny w Łodzi - 791 pkt., Śl.AM - 766 pkt., AM w Bydgoszczy - 752 pkt. AM w Gdańsku - 738 pkt. W rankingu naszą uczelnię wyprzedziła inna uczelnia wrocławska, która po zsumowaniu uzyskała 673 pkt., a więc ponad 200 punktów mniej niż nasza AM. Różnica przynajmniej dwóch klas, zważywszy, że taka sama różnica dzieli pierwszą i ostatnią wg tej metody liczenia uczelnie medyczne. Z "rankingu" wynika inna dziwna rzecz, że np. absolwent warszawskiej AM jest 5,5 razy wyżej ceniony niż absolwent naszej uczelni. Wysoka Kapituło! "Waga" jest źle wytarowana!
"Wprost" opublikowało swój kolejny ranking, wg którego nasza AM uplasowała się na 7 miejscu wśród uczelni medycznych. Miejsca rankingowe innych uczelni medycznych bardzo się różnią od miejsc w rankingu "Rzeczypospolitej". Wysokie miejsce zajęła nasza uczelnia w "klasie międzynarodowej", w której wśród 30 szkół wyższych są tylko trzy uczelnie wrocławskie, za to aż 9 uczelni medycznych.
Można na rankingi spoglądać różnie: lekceważyć je lub uczynić je celem samym w sobie. Jedno jest pewne, przyszły student może się pogubić, którym rankingiem się posłużyć. My wiemy, że największą liczbę punktów potrzebną do przyjęcia na studia lekarskie, stomatologiczne i farmaceutyczne trzeba uzyskać od lat w: Warszawie, Krakowie, Poznaniu i we...Wrocławiu, ale będziemy się starali poprawić swoją pozycję w kolejnych wydaniach rankingów.
16 kwietnia rektor spotkał się z przedstawicielem znanej na rynku firmy konsultingowej, zajmującej się poszukiwaniem kandydatów do obsadzania stanowisk kierowniczych. Rozmowa miała charakter sondażowy.
19 kwietnia rektor spotkał się z przewodniczącym Rady Społecznej SPSK nr 1 panem Andrzejem Kauczem. Omawiano głównie sytuację finansową szpitala oraz sprawy personalne.
20 kwietnia rajcy wrocławscy i rektorzy uczelni wrocławskich w Sali Rycerskiej Ratusza pożegnali Jego Eminencję ks. Henryka kardynała Gulbinowicza, który zakończył posługę jako ordynariusz archidiecezji wrocławskiej.
W dniach 22-24 kwietnia odbył się zjazd polskich stomatologów, w którym wzięła udział liczna grupa stomatologów zagranicznych. Łącznie w zjeździe uczestniczyło ponad 1000 uczestników.
24 kwietnia na cmentarzu grabiszyńskim pożegnaliśmy pana profesora Zbigniewa Hirnlego, byłego pracownika naszej uczelni.